De Oorsprong van
de Whippet
|
 De oorsprong van de whippet is niet geheel duidelijk. Enerzijds denkt men aan een afstamming van de Faraohond die naar Engeland meekwam tijdens de Romeinse invasie, anderzijds denkt men aan kruisingen tussen Greyhounds en terriërs. Dat laatste is waarschijnlijker. Al zijn er diverse afbeeldingen met honden die op kleine greyhounds lijken gevonden, die dateren uit de Romeinse tijdperk.  Volgens sommige liefhebbers zou de Whippet tegen het einde van de 19e eeuw zijn gevormd uit kruisingen tussen Greyhounds, Italiaanse Windhondjes en diverse snelle terriërs uit die tijd. Anderen beweren daarentegen dat de Whippet zelf een heel oude geschiedenis heeft, al had hij toen zijn tegenwoordige naam nog niet. Volgens deze liefhebbers bestond er al eeuwenlang een kortharige Windhond van het middenslag. Zij verwijzen dan naar een muurschildering uit 1305 van de beroemde Italiaanse schilder Giotto, dat de titel Joachim tussen de herders draagt. Er bestaat ook nog een gravure van Durer uit 1501 waarop Sint Eustatius (de patroonheilige van de jacht) wordt afgebeeld in gezelschap van zijn honden. Daaronder bevindt zich een hond met het uiterlijk van een Whippet.  Specialisten van het ras, waaronder ook Britse kynologische auteurs uit de vorige eeuw, beweren dat de Whippet zijn ontstaan heeft te danken aan John Hammond, een fokker die het ras rond 1875 zou hebben gecreëerd. Een belangrijk argument daarbij is dat ook de naam Whippet pas in ongeveer 1880 voor het eerst opdook. Bovendien werd de Whippet pas in 1892 in het stamboek van de Kennel Club opgenomen. De tegenstanders van deze theorie merken dan weer op dat veel rassen pas rond die tijd officieel werden erkend, zelfs rassen met een oude geschiedenis.  Dan
is er nog een versie die romantisch aandoet en de Britse mijnwerkers
centraal stelt. Deze mensen vormden indertijd de allerarmste
bevolkingsgroep in de Britse samenleving. Zij
wilden dolgraag Greyhounds hebben, maar die waren gewoon te duur. De
mijnwerkers besloten daarom deze hond in een verkleind formaat te gaan
fokken. Op die manier werd toch aan hun grootste wens tegemoet gekomen,
terwijl ze dankzij de hond zo af en toe ook nog eens een konijn of haas
mee naar huis konden nemen. Hun pogingen resulteerden in een kleine,
temperamentvolle, elegante en snelle jachthond die over bepaalde
afstanden bijna net zo snel was als
de Greyhound, maar die aanzienlijk minder at en minder plaats innam
(voor de Whippet worden wel snelheden van 55-65 km per uur genoemd).Aanvankelijk waren deze Whippets veelal ruwharig. Door de gewoonte van de hond om razendsnel uit te vallen naar dat wat hem onsympatiek leek en door zich even behendig terug te trekken werden ze 'snapdogs' genoemd. De arbeiders gebruikten de honden eerst hoofdzakelijk voor wedstrijden in konijnen vangen, maar dus vooral ook om er voor te zorgen dat er dagelijks vlees op tafel was. Na het verbod van het jagen op echte hazen en ander klein wild onstonden er zogenaamde " ragraces " , races in het veld en op stadswegen waarbij de whippets op een nephaas jaagden. Hierdoor stond de whippet bekend als " poor man's greyhound " of " poor man's race horse ". Het uiterlijk van de huidige whippet zou verder ontwikkeld zijn door de rijkere Engelse hondenliefhebbers, die de beste whippets kochten en hiermee selectief doorfokten om zo een hond te verkrijgen die leek op een greyhound miniatuur.  De
meest voor de hand liggende theorie lijkt echter dat de Whippet is
ontstaan uit kruisingen tussen Windhonden en Terriërs. Bij
deze
kruisingen ging het er in eerste instantie om
de Terriërs sneller te maken. Dat was dan met het oog op een
tijdverdrijf dat in de loop van de 19e eeuw zeer populair was,
namelijk het wedden op Terriërs tijdens het zogenaamde
rabbitcoursing, het racen met Terriërs achter het
konijn. De nakomelingen van deze kruisingen bleken echter veel sneller
dan de oorspronkelijke Terriërs en werden
daarom van de competitie uitgesloten. Het gevolg was dat men
afzonderlijke rennen voor de toekomstige Whippet instelde. Daardoor won
het ras al snel aan homogeniteit en zelfstandigheid. zijn geweest voor de uitsluiting en dat de hond daaraan zijn naam te danken heeft. Hiervoor bestaat echter geenEr wordt weleens beweerd dat de staartvorm (een zweep) van de Whippet doorslaggevend zou enkel bewijs. Bovendien zijn er ook Terriërs met een zweepstaart (o.a. Manchester Terriër).   In de begintijd bestonden er niet alleen
gladharige Whippets, maar ook
ruwharige. Dat zou de veronderstelling ondersteunen dat de Whippet is
ontstaan uit kruisingen met
Terriërs. Veel Engelse Terriërrassen komen immers
zowel in
ruwharige als in kortharige variëteiten voor. De aanhangers
van
de theorie dat de Whippet al eeuwen oud is, beweren daarentegen dat de middenslag Windhond in de 17e eeuw heeft bijgedragen
aan het ontstaan van de Bedlington Terriër.Het terugfokken van deze ruwharige Terriër met
windhondetrekken in
het bestand van de Whippet zou dan de ruwharige exemplaren van het ras
verklaren. Er wordt aangenomen dat deze ruwharige Whippet inmiddels
geheel verdwenen zijn. Dat ze hebben bestaan blijkt alleen uit oude
stamboeknamen, die duidelijk naar ruwharigheid verwijzen. In ieder
geval heeft de tegenwoordige Whippet weinig terriërachtigs.
 Het is zeer goed mogelijk dat de
mijnwerkers betrokken waren bij het rabbit-coursing en ook met hun
hondjes op jacht gingen, of dat
nu was toegestaan of niet. Het fokken van honden voor
met name de stroperij was in Groot-Brittannië een wijdverbreid
gebruik. Bij deze fokkerij van zogenaamde lurchers zijn
vaak Windhonden, Terriërs en Herdershonden betrokken
geweest. Toch is de theorie dat de Whippet direct uit het racen achter
het konijn is voortgekomen, het meest
waarschijnlijk en het best gedocumenteerd.
Het ras wordt sinds 1891 in Engeland erkend door de Kennel Club of
England.
Op 31 oktober 1954 werd de Nederlandse
Whippetclub
opgericht, die de belangen van het ras in Nederland behartigt.
|